- Download the article: Teachers, citizens, precarious workers? – The security of labour relations in the teaching profession in Poland
The teaching profession in Poland faces a profound contradiction: whilst teachers enjoy social respect for their authority and mission, they experience significant labour precarisation characterised by inadequate remuneration and often difficult working conditions. This study analyses the situation of Polish teaching staff from two main perspectives: the concept of the Teacher-Citizen and the marked feminisation of the profession (women comprise 84%).
The study then applies Guy Standing’s classification of employment security and uses mixed methods, including analysis of online forums, policy documents, and in-depth interviews with female teachers, revealing serious challenges in three key areas: income security (with salaries amongst the lowest in the EU), job security (unpaid overtime and blurred boundaries between work and private life), and labour market security (critical staff shortages).
Analysis of electoral manifestos from the 2023 parliamentary elections reveals a significant gap between political promises and policy implementation regarding teachers’ wellbeing. Despite widespread rhetoric about pay rises, actual improvements remain limited. The authors conclude that addressing teacher precarisation requires comprehensive policy intervention at the national level, including significant salary increases and recognition of the gendered dimensions of educational work, which has broader implications for understanding labour precarisation in feminised public sector professions across Europe.
***
W Polsce profesja nauczycielska stoi w obliczu głębokiej sprzeczności: podczas gdy nauczycielki i nauczyciele cieszą się społecznym szacunkiem ze względu na swój autorytet i misję, doświadczają znaczącej prekaryzacji pracy charakteryzującej się nieodpowiednim wynagrodzeniem i nierzadko trudnymi warunkami pracy. Niniejsze badanie analizuje sytuację polskiej kadry nauczycielskiej z dwóch głównych perspektyw: koncepcji Nauczyciela-Obywatela oraz wyraźnej feminizacji zawodu (kobiety stanowią 84%).
Badanie następnie stosuje klasyfikację bezpieczeństwa pracy Guy Standinga i wykorzystuje metody mieszane, w tym analizę forów internetowych, dokumentów programowych oraz wywiady pogłębione z nauczycielkami, ujawniając poważne wyzwania w trzech kluczowych obszarach: bezpieczeństwo dochodowe (z pensjami należącymi do najniższych w UE), bezpieczeństwo pracy (niepłatne nadgodziny i zatarte granice między pracą a życiem prywatnym) oraz bezpieczeństwo rynku pracy (krytyczne niedobory kadrowe).
Analiza manifestów wyborczych z wyborów parlamentarnych 2023 roku ujawnia znaczącą lukę między obietnicami politycznymi a wdrażaniem polityki dotyczącej dobrostanu nauczycieli. Pomimo szerokiej retoryki o podwyżkach wynagrodzeń, rzeczywiste ulepszenia pozostają ograniczone. Autorki konkludują, że rozwiązanie problemu prekaryzacji nauczycieli wymaga kompleksowej interwencji politycznej na poziomie krajowym, w tym znaczących podwyżek wynagrodzeń i uznania wymiarów pracy edukacyjnej warunkowanych płcią, co ma szersze implikacje dla zrozumienia prekaryzacji pracy w sfeminizowanych zawodach sektora publicznego w całej Europie.
